Sprawy sądowe w Polsce trwają z reguły dosyć długo. W przypadku świadczeń alimentacyjnych może to mieć szczególne znaczenie. W trakcie postępowania uprawniony do alimentacji nie otrzymuje co do zasady żadnych pieniędzy od zobowiązanego. Przepisy pozwalają jednak obejść tę regułę. Trzeba tylko wiedzieć jak to umiejętnie zrobić.
Od kiedy obowiązują alimenty w wyroku rozwodowym?
Tak naprawdę założenie sprawy o przyznanie alimentów, bądź ich obniżenie lub podwyższenie, nie oznacza szybkiego uzyskania żądanej kwoty pieniężnej. Im większa walka na sali sądowej, tym dłuższe będzie uzyskanie prawomocnego wyroku zasądzającego alimenty.
W czasie trwania postępowania alimentacyjnego osoby żądające alimentów są w zasadzie zdane same na siebie. W niektórych przypadkach oznacza to bardzo trudne warunki życiowe i konieczność uzyskiwania pomocy czy to od ośrodków społecznych, czy też od najbliższej rodziny.
Alimenty są bowiem wypłacane z reguły dopiero po uprawomocnieniu się wyroku, w którym następuje zasądzenie tych świadczeń na rzecz konkretnej osoby.
Czy alimenty mogą być wypłacane przed wydaniem wyroku?
Odpowiadając na powyższe pytanie – jeśli sprawa o świadczenia alimentacyjne została już wytoczona, to alimenty mogą być płatne dopiero wtedy, gdy zostanie wydany prawomocny wyrok.
Nie ma zatem prawnej możliwości, aby w trakcie postępowania zobowiązany do alimentacji musiał wypłacać alimenty uprawnionemu (tak naprawdę nie mamy jeszcze wówczas do czynienia ani ze zobowiązanym, ani z uprawnionym do tego rodzaju świadczeń).
Istnieje jednak pewien sposób na to, aby przyszły uprawniony do alimentacji nie pozostał bez wsparcia finansowego – szczególnie, jeśli nie wiemy jak długo potrwa cała sprawa. Chodzi oczywiście o zastosowanie instytucji zabezpieczenia alimentów.
Zgodnie z treścią art. 753 Kodeksu postępowania cywilnego, w sprawach o alimenty zabezpieczenie może polegać na zobowiązaniu obowiązanego do zapłaty uprawnionemu jednorazowo albo okresowo określonej sumy pieniężnej. W sprawach tych podstawą zabezpieczenia jest jedynie uprawdopodobnienie istnienia roszczenia. W takich wypadkach sąd z urzędu doręcza stronom odpis postanowienia o zabezpieczeniu.
Zabezpieczenie alimentów
Tak naprawdę zabezpieczenie alimentów jest formą gwarancji finansowej dla tego, kto dochodzi świadczeń alimentacyjnych na drodze sądowej i nie uzyskał jeszcze w tej kwestii prawomocnego wyroku.
Ze względu na okoliczność, iż alimenty są świadczeniem o charakterze periodycznym, sąd – uwzględniając wniosek uprawnionego o udzielenie zabezpieczenia – powinien zobowiązać obowiązanego do okresowej (z reguły comiesięcznej) zapłaty określonej sumy pieniężnej
Jak podkreślił Sąd Apelacyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 14 grudnia 1995 r. (sygn. akt ACr 850/95) – w długotrwałym procesie alimentacyjnym uzasadnione jest obejmowanie kwotą zabezpieczenia pełnych środków utrzymania osoby uprawnionej, gdyż niweluje się wówczas zjawisko narastania zaległości egzekucyjnych, a dostosowujący się do zarządzeń tymczasowych pozwany ma przewidywalną sytuację procesową.
Co ciekawe, przepis art. 753 § 1 KPC, jako przepis szczególny odnoszący się do zabezpieczenia roszczeń alimentacyjnych, stanowi również odstępstwo od wyrażonej w art. 731 KPC zasady, że zarządzenie tymczasowe nie może zmierzać do zaspokojenia roszczenia. Z charakteru roszczenia alimentacyjnego, przeznaczonego na zaspokojenie bieżących potrzeb uprawnionego wynika, że również periodyczne kwoty płacone z tytułu zabezpieczenia powództwa alimentacyjnego zaspokajają wprost bieżące potrzeby uprawnionego.
W długotrwałym procesie alimentacyjnym uzasadnione jest obejmowanie kwotą zabezpieczenia pełnych środków utrzymania osoby uprawnionej, gdyż niweluje się wówczas zjawisko narastania zaległości egzekucyjnych, a dostosowujący się do zarządzeń tymczasowych pozwany ma przewidywalną sytuację procesową.
Zabezpieczenie nie może zmierzać do zaspokojenia roszczenia, chyba że ustawa stanowi inaczej.
Art. 731 KPC
Wniosek o zabezpieczenie alimentów
Wniosek o zabezpieczenie alimentów można wnieść zarówno na piśmie, jak i ustnie do protokołu – można to zrobić zarówno w chwili zakładania sprawy sądowej, jak i w trakcie jej trwania. Pamiętajmy, że zabezpieczenie alimentów nigdy nie następuje z urzędu, sąd może to zrobić wyłącznie na wniosek uprawnionego.
Właściwym sądem do udzielenia zabezpieczenia jest sąd, do którego należy rozpoznanie sprawy w danej instancji.
We wniosku należy wskazać świadczenie, jakie ma być spełnione oraz jego sposób np. zobowiązanie rodzica do zapłaty jednorazowo kwoty 3 000 zł do wskazanego dnia na określony rachunek bankowy.
Żądane zabezpieczenie może być równe kwocie alimentów. Należy jednak mieć na uwadze, iż sąd może wydać postanowienie o zabezpieczeniu na poziomie niższym niż oczekuje tego powód.
Uprawdopodobnienie wniosku o zabezpieczenie alimentów
Złożenie wniosku o zabezpieczenie alimentów to jedno, drugie to właściwe uzasadnienie takiego pisma.
Zgodnie z treścią art. 753 KPC, aby sąd mógł dokonać zabezpieczenia alimentów w określonej sprawie, uprawniony musi uprawdopodobnić istnienie swojego roszczenia. Jak tego dokonać?
Trzeba oczywiście przywołać okoliczności, które uzasadniają wysokość żądanej kwoty pieniężnej. Przykładowo można wskazać wysokość i zakres wydatków ponoszonych na utrzymanie dzieci, włącznie z wydatkami przeznaczanymi na opłacenie lokalu mieszkalnego, w którym razem z małoletnimi mieszka.
§1. W sprawach o alimenty zabezpieczenie może polegać na zobowiązaniu obowiązanego do zapłaty uprawnionemu jednorazowo albo okresowo określonej sumy pieniężnej. W sprawach tych podstawą zabezpieczenia jest jedynie uprawdopodobnienie istnienia roszczenia.
§ 2. W wypadkach wymienionych w § 1 sąd z urzędu doręcza stronom odpis postanowienia o zabezpieczeniu.
Art. 753 KPC
Złożenie wniosku o zabezpieczenie alimentów nie jest prostą sprawą, szczególnie jeśli nigdy nie mieliśmy do czynienia z prawem procesowym. Dobry adwokat od rozwodu jest w stanie szybko i bez problemu sporządzić stosowne pismo i doprowadzić do pomyślnego załatwienia sprawy.
Jeżeli potrzebują Państwo pomocy prawnej doświadczonego adwokata rozwodowego to zapraszamy do kontaktu z naszą kancelarią w Krakowie - adw. Michał Słomka - tel. 784 425 405 lub [email protected], adw. Edyta Kwiecień - tel. 789 235 660 lub [email protected]
