Decyzja o rozwodzie nie jest łatwą sprawą. Jeśli jednak zostanie już podjęta, warto wiedzieć jak będzie wyglądała rozprawa w sądzie. Złożenie pozwu to zaledwie pierwszy krok, który inicjuje postępowanie w sprawie rozwodowej. Równie istotne są dalsze etapy procesu.
Decyzja o rozwodzie
Zainicjowanie sprawy rozwodowej następuje zawsze od podjęcia decyzji o rozstaniu. Może ona być podjęta przez jednego małżonka lub obojga z nich, najważniejsze jednak aby była świadoma. Jeśli strony wspólnie zgadzają się co do rozstania, rozprawa rozwodowa powinna być nie tylko szybsza, ale także i łatwiejsza.
Na tym etapie sprawy ustalenie czy zachodzi trwałość i zupełność rozkładu pożycia małżeńskiego jest bardzo istotna. Przez trwałość należy tu rozumieć nieodwracalność rozpadu związku, przez zupełność zaś rozerwanie wszystkich 3 sfer życia małżeńskiego (sfery fizycznej, emocjonalnej oraz gospodarczej).
Jeżeli na rozprawie rozwodowej sąd uzna, że małżeństwo da się uratować, skieruje strony do postępowania mediacyjnego lub oddali powództwo.
Przygotowanie dokumentacji do pozwu rozwodowego
Decydując się na rozwód niezbędne będzie przygotowanie stosownego pozwu, który rozpocznie postępowanie. W tym celu należy sporządzić nie tylko stosowne wnioski procesowe, ale także i zebrać odpowiednią dokumentację – odpis aktu małżeństwa, odpisy aktów urodzenia wspólnych małoletnich dzieci, ewentualną umowę małżeńską majątkową, wysokość osiąganych dochodów i posiadanego majątku, a także wszelkie dowody, które mogłyby świadczyć o winie drugiego małżonka.
Każda sprawa rozwodowa jest inna, różne więc będą dokumenty, które muszą zostać dołączone do pozwu (te wymienione powyżej należą do standardowych).
Koszty postępowania rozwodowego
Kolejnym istotnym aspektem są koszty postępowania rozwodowego, które nierzadko stają się barierą dla osób chcących formalnie zakończyć związek małżeński. Koszty te obejmują zarówno opłatę sądową za złożenie pozwu rozwodowego, jak i wynagrodzenie dla adwokata czy radcy prawnego, jeżeli się na niego zdecydujemy.
Opłata sądowa wynosi zazwyczaj kilkaset złotych i zależy od konkretnej sytuacji. Jeśli jedno z małżonków uzyska prawną pomoc z urzędu, opłaty mogą zostać zmniejszone bądź całkowicie zwolnione.
W przypadku złożenia pozwu o rozwód bez orzekania o winie, opłata sądowa jest niższa niż w sytuacji, gdy żądamy orzeczenia o winie drugiego małżonka. Jeśli decydujemy się na wynajęcie prawnika, koszty te mogą znacząco wzrosnąć, chociaż warto zaznaczyć, że dzięki profesjonalnemu wsparciu możemy uniknąć wielu błędów i komplikacji w trakcie postępowania.
Jak się przygotować do pierwszej rozprawy rozwodowej
Każda wizyta w sądzie związana jest z silnymi emocjami, tym bardziej gdy chodzi o sprawę rozwodową. Pierwsza rozprawa jest szczególnie istotna – pomimo, że każda ze stron może mieć swojego pełnomocnika, osobista wizyta na sali sądowej jest konieczna. Wynika ona bowiem z tego, że sąd musi wysłuchać bezpośrednio każdego z małżonków – nawet najlepszy pełnomocnik nie może tutaj zastąpić swojego mocodawcy.
Po otrzymaniu zawiadomienia o dokładnym terminie i miejscu pierwszej rozprawy, strona powinna być przygotowana na to, że będą jej zadawane pytania dotyczące małżeństwa, jego przebiegu oraz przyczyn rozpadu związku. Wybierając się do sądu należy zabrać ze sobą dowód osobisty – dane w nim zawarte będą sprawdzane przez sąd celem potwierdzenia tożsamości strony.
Czym jest rozprawa rozwodowa za zamkniętymi drzwiami?
Sprawy rozwodowe, ze względu na swój charakter, odbywają się za zamkniętymi drzwiami. Co to dokładnie oznacza? Rozprawy tego rodzaju będą miały ograniczoną liczbę osób, które zostaną wpuszczone na salę sądową. Podczas posiedzenia odbywającego się przy drzwiach zamkniętych mogą być obecni na sali: strony, interwenienci uboczni, ich przedstawiciele ustawowi i pełnomocnicy, prokurator oraz osoby zaufania po dwie z każdej strony.
Jeśli w sprawie pojawiają się świadkowie, oni również uzyskają prawo do przebywania na sali rozpraw. Warto w tym miejscu podkreślić, że sprawa rozwodowa może odbywać się także publicznie – następuje to jednak na zgodny wniosek stron. Wówczas wstęp na salę mają także inne osoby pełnoletnie (np. studenci prawa, aplikanci itd.)
§1. Sąd z urzędu zarządza odbycie całego posiedzenia lub jego części przy drzwiach zamkniętych, jeżeli publiczne rozpoznanie sprawy zagraża porządkowi publicznemu lub moralności lub jeżeli mogą być ujawnione okoliczności objęte ochroną informacji niejawnych.
§1.1. Sąd na wniosek strony zarządza odbycie posiedzenia lub jego części przy drzwiach zamkniętych, gdy mogą być ujawnione okoliczności stanowiące tajemnicę jej przedsiębiorstwa.
§2. Sąd może ponadto zarządzić odbycie posiedzenia lub jego części przy drzwiach zamkniętych na wniosek strony, jeżeli podane przez nią przyczyny uzna za uzasadnione lub jeżeli roztrząsane być mają szczegóły życia rodzinnego. Postępowanie dotyczące tego wniosku odbywa się przy drzwiach zamkniętych. Postanowienie w tym przedmiocie sąd ogłasza publicznie.
Art. 153 KPC
§1. Podczas posiedzenia odbywającego się przy drzwiach zamkniętych mogą być obecni na sali: strony, interwenienci uboczni, ich przedstawiciele ustawowi i pełnomocnicy, prokurator oraz osoby zaufania po dwie z każdej strony.
§2. Ogłoszenie orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie odbywa się publicznie.
Art. 154 KPC
Jak zwracać się do sądu na rozprawie rozwodowej?
Bardzo istotną kwestią jest prawidłowe udzielanie odpowiedzi na pytania zadawane w sądzie. Jasnym jest, że należy odpowiadać zgodnie z prawdą, trzeba jednak wiedzieć jak robić to poprawnie.
Starajmy się udzielać prostych i konkretnych odpowiedzi, nie zagłębiać się w wątki poboczne, które nie mają za wiele wspólnego ze sprawą. Jeżeli sąd zechce uzyskać bardziej szczegółowych informacji, z pewnością poprosi o doprecyzowanie odpowiedzi.
Równie ważne jest zwracanie się do sądu – w składzie orzekającym mogą zasiadać zarówno kobiety, jak i mężczyźni (w sprawie rozwodowej będzie to zawsze 1 sędzia i 2 ławników).
Do sądu nie zwracamy się nigdy formułami „proszę pani/ pana”, ani tym bardziej zwrotem na „ty”. Dopuszczalną opcją jest „wysoki sądzie” lub „proszę sądu”. Co ciekawe, odpowiadając na pytania strony przeciwnej również zwracamy się do sądu, a nie do drugiego małżonka.
W pierwszej instancji sąd w składzie jednego sędziego jako przewodniczącego i dwóch ławników rozpoznaje sprawy:
2) ze stosunków rodzinnych o:
– rozwód,
– separację,
Art. 47 §2 KPC
Jak się ubrać na sprawę rozwodową?
Sąd jest miejscem o szczególnej wadze, warto więc zaakcentować to swoim ubiorem i właściwym zachowaniem. Nie ma oczywiście żadnego obowiązku, aby strony czy świadkowie przychodzili ubrani w garnitury czy drogie garsonki, jednak wizyta w dresie lub stroju plażowym może licować z godnością sądu. Warto więc zawczasu przygotować sobie schludne i czyste ubranie.
Co mówić na sprawie rozwodowej?
Bardzo istotną sprawą jest właściwe zachowanie się na sali sądowej. Sprawy rozwodowe są trudne i wywołują sporo emocji (niestety najczęściej tych negatywnych). Kłótnie, wyzwiska, a nawet i rękoczyny są niedopuszczalne – mogą się też skończyć upomnieniem, wydaleniem z sali sądowej, grzywną, a nawet aresztem.
Na rozprawie należy zachować powagę i rozsądek, nie wolno wdawać się w niepotrzebne dyskusje z przeciwnikiem (lub jego pełnomocnikiem), ani tym bardziej z sądem.
Naruszenie powagi sądu
Zapamiętajmy, że w razie naruszenia powagi, spokoju lub porządku czynności sądowych albo ubliżenia sądowi, innemu organowi państwowemu lub osobom biorącym udział w sprawie, sąd może ukarać winnego karą porządkową grzywny w wysokości do 3000 złotych lub karą pozbawienia wolności do czternastu dni; osobie pozbawionej wolności, w tym także tymczasowo aresztowanej, można wymierzyć karę przewidzianą w przepisach o wykonywaniu kary pozbawienia wolności albo w przepisach o wykonywaniu tymczasowego aresztowania.
W razie naruszenia powagi, spokoju lub porządku czynności sądowych albo ubliżenia sądowi, innemu organowi państwowemu lub osobom biorącym udział w sprawie, sąd może ukarać winnego karą porządkową grzywny w wysokości do 3000 złotych lub karą pozbawienia wolności do czternastu dni; osobie pozbawionej wolności, w tym także tymczasowo aresztowanej, można wymierzyć karę przewidzianą w przepisach o wykonywaniu kary pozbawienia wolności albo w przepisach o wykonywaniu tymczasowego aresztowania.
Art. 49 §1 Prawa o ustroju sądów powszechnych
Czy przy rozwodzie musi być adwokat?
Udział adwokata na sprawie rozwodowej nie jest obowiązkowy, w praktyce jednak strony bardzo często korzystają z pełnomocnika. Głównym powodem jest bezstronność prawnika i jego profesjonalizm. Dobry adwokat jest w pewnym sensie katalizatorem złych emocji – potrafi uspokoić swojego mocodawcę i nakieruje przy tym tok sprawy na właściwe tory. Pomoże także w przygotowaniu listy pytań do przeciwnika procesowego, podpowie jakie dowody można wykorzystać w sprawie.
Im bardziej doświadczony prawnik, tym większa szansa, że cała rozprawa rozwodowa przebiegnie bez większych niespodzianek i w zgodzie z obowiązującymi przepisami. Po podjęciu decyzji o rozstaniu, warto więc pomyśleć nad wyborem skutecznego adwokata.
Jeżeli potrzebują Państwo pomocy prawnej doświadczonego adwokata rozwodowego to zapraszamy do kontaktu z naszą kancelarią w Krakowie - adw. Michał Słomka - tel. 784 425 405 lub [email protected], adw. Edyta Kwiecień - tel. 789 235 660 lub [email protected].
