Rozwiązanie małżeństwa, w którym pojawiają się wspólne małoletnie dzieci powoduje zmianę zakresu władzy rodzicielskiej oraz wykonywania kontaktów z potomstwem. Wyrok rozwodowy musi bezwzględnie odnieść się do nowej sytuacji dziecka. Plan wychowawczy może być jednak bardzo pomocny przy rozwiązywaniu tego problemu.
Władza rodzicielska i kontakty z dzieckiem po rozwodzie
Ustalenie zakresu władzy rodzicielskiej oraz sposobu sprawowania kontaktów nad dzieckiem po rozwiązaniu małżeństwa jest obowiązkowe. Zgodnie bowiem z treścią art. 58 §1 – 1b Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, w wyroku orzekającym rozwód sąd rozstrzyga o władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem obojga małżonków i kontaktach rodziców z dzieckiem oraz orzeka, w jakiej wysokości każdy z małżonków jest obowiązany do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania dziecka. Sąd uwzględnia pisemne porozumienie małżonków o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie, jeżeli jest ono zgodne z dobrem dziecka. Rodzeństwo powinno wychowywać się wspólnie, chyba że dobro dziecka wymaga innego rozstrzygnięcia.
W braku porozumienia rozwodników co do zakresu opieki nad wspólnym dzieckiem, sąd, uwzględniając prawo dziecka do wychowania przez oboje rodziców, rozstrzyga o sposobie wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie. Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka, jeżeli dobro dziecka za tym przemawia. Pamiętajmy przy tym, że na zgodny wniosek stron sąd nie orzeka o utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem.
Rodzicielski plan wychowawczy
Porozumienie małżonków o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie jest określane mianem rodzicielskiego planu wychowawczego. Ustalenia w nim zawarte mogą dotyczyć zarówno kwestii opieki nad potomstwem w czasie trwania sprawy rozwodowej, jak i stanu po wydaniu wyroku rozwiązującego dane małżeństwo.
Plan wychowawczy jest sporym udogodnieniem dla każdego sądu, przyspiesza bowiem znacznie wydanie rozstrzygnięcia w sprawie rozwodowej. Jednocześnie pokazuje, że rozwodnicy są w stanie porozumieć się ze sobą w tak ważnej kwestii, jaką jest dalsze wspólne wychowywanie dziecka.
Rodzicielski plan wychowawczy może być sporządzony jeszcze przed wytoczeniem powództwa o rozwód – wówczas należy dołączyć go do pozwu o rozwiązanie małżeństwa. Może być także złożony w toku postępowania, a niekiedy także już po wydaniu wyroku rozwodowego. Ten ostatni przypadek zachodzi wtedy, gdy sąd w orzeczeniu kończącym sprawę zobowiązuje rodziców do ustalenia porozumienia w zakresie sprawowania opieki nad wspólnymi małoletnimi dziećmi.
Plan wychowawczy może być sporządzony na piśmie, nie jest przy tym konieczne zachowanie formy aktu notarialnego. Powinien on w swej treści odnosić się przede wszystkim do:
- miejsca zamieszkania dziecka,
- harmonogramu kontaktów jednego rodzica z dzieckiem (jeśli zachodzi ku temu taka potrzeba),
- uregulowania sposobu podejmowania decyzji w zakresie zdrowia dziecka oraz jego ważnych spraw życiowych (jak np. edukacji).
Wzór rodzicielskiego planu wychowawczego
Przepisy nie regulują dokładnej treści planu wychowawczego, w związku z czym nie istnieje żaden formularz, który byłby właściwy. Poniżej prezentujemy wzór, który może być przydatny dla wszystkich osób zobowiązanych do stworzenia prawidłowego rodzicielskiego planu wychowawczego. Oczywiście zapisy, które się w nim znajdują mogą być modyfikowane odpowiednio do potrzeb i sytuacji życiowej konkretnych rodziców.
RODZICIELSKI PLAN WYCHOWAWCZY
Matka: ……………………………
Ojciec: ……………………………
łącznie zwani dalej Stronami lub Rodzicami
Dziecko : …………………………, data urodzenia: ………………………………….
I. Miejsce zamieszkania Dziecka:
1. Strony ustalają, że każdorazowym miejsce zamieszkania Dziecka będzie miejsce zamieszkania Matki.
II. Kontakty Dziecka z drugim rodzicem/harmonogram opieki nad Dzieckiem:
1 . Ojciec będzie kontaktował się z Dzieckiem poza miejscem zamieszkania i bez udziału Matki w każdy wtorek i czwartek od godziny 15:00 do godziny 19:00 oraz w co drugi weekend, począwszy od godziny 17:00 w piątek do godziny 17:00 w niedzielę.
2. Ojciec w dniu kontaktu będzie zabierał Dziecko z jego miejsca zamieszkania i odwoził je z powrotem po zakończeniu kontaktów.
3. Strony zobowiązują się do podtrzymywania i nieutrudniania kontaktów Dziecka z członkami rodziny drugiego Rodzica.
4. Każdy z Rodziców zobowiązuje się do natychmiastowego informowania drugiego Rodzica o każdym wypadku lub nagłym zdarzeniu dotyczącym Dziecka, do którego dojdzie podczas sprawowania przez niego bezpośredniej pieczy nad Dzieckiem.
5. Strony zobowiązują się w sytuacjach losowych dostosowywać grafik opieki nad Dzieckiem do potrzeb zgłaszanych mu przez drugiego Rodzica.
6. Każdy z rodziców będzie miał prawo do spędzenia z Dzieckiem połowy wakacji. Strony zobowiązują się ustalać szczegółowe terminy sprawowania opieki nad Dzieckiem w tym okresie, z uwzględnieniem swoich zobowiązań zawodowych, najpóźniej do końca miesiąca maja. W przypadku braku porozumienia Strony uznają, że Ojciec będzie sprawował wyłączną opiekę nad Dzieckiem w okresie wakacji od dnia 1 lipca do dnia 15 lipca oraz od dnia 16 sierpnia do dnia 30 sierpnia.
7. Ojciec będzie miał prawo do spędzania z Dzieckiem pierwszego lub drugiego tygodnia ferii zimowych od godz. 9.00 pierwszego dnia ustalonego tygodnia ferii do godz. 19.00 ostatniego dnia ustalonego tygodnia ferii.
8. W przypadku zamiaru zabrania przez jednego z Rodziców Dziecka poza miejscowość, w której Dziecko zamieszkuje, każdorazowo wymagane jest poinformowanie drugiego Rodzica na co najmniej 3 dni przed wyjazdem o terminie wyjazdu oraz powrotu, a także wskazanie dokładnego adresu, w którym Dziecko będzie przebywać. Dokumenty uprawniające do przekroczenia granic Polski przez Dziecko tj. paszport/dowód osobisty będą stale zdeponowane w miejscu zamieszkania Dziecka, a wydanie takiego dokumentu drugiemu Rodzicowi wyjeżdżającemu za granicę z Dzieckiem, nastąpi nie dalej niż na 2 tygodnie przed planowanym i zapowiedzianym wyjazdem zagranicznym.
9. Każdorazowy wyjazd za granicę Dziecka wymaga pisemnej zgody obojga rodziców.
W przypadku tak uzgodnionych wyjazdów zagranicznych, Rodzic wyjeżdżający zapewni Dziecku ubezpieczenie zdrowotne i będzie podejmował wszystkie bieżące decyzje dotyczące Dziecka, także te w sprawach związanych z bezpośrednim zagrożeniem jego życia lub zdrowia.
10. Rodzice będą spędzać z Dzieckiem Święta Bożego Narodzenia oraz Święta Wielkiej Nocy naprzemiennie w kolejnych latach, z zachowaniem porównywalnej ilości dni wolnych od pracy spędzonych z Dzieckiem przez każdego z Rodziców.
III. Opieka zdrowotna
1. Wszystkie istotne decyzje przekraczające codzienną opiekę nad Dzieckiem, w szczególności leczenie specjalistyczne, Rodzice będą podejmować wspólnie w formie pisemnej.
2. Za okresowe badania i kontakt z lekarzem pierwszego kontaktu odpowiadać będą wspólnie Rodzice.
3. Bieżące decyzje w sprawach Dziecka będą podejmowane przez Rodzica sprawującego w danym czasie pieczę nad Dzieckiem, w tym również decyzje wynikające z nagłych zdarzeń mających wpływ na życie, zdrowie i bezpieczeństwo Dziecka. Postanowienie pkt II ust. 4 stosuje się odpowiednio.
4. W przypadku choroby Dziecko pozostaje w miejscu zamieszkania, chyba że zajdzie potrzeba opieki szpitalnej lub choroba występuje w terminie przebywania dziecka z Ojcem. W trakcie choroby i pobytu w szpitalu, Ojcu przysługuje prawo odwiedzin Dziecka w szpitalu, o ile nie istnieją przeciwskazania lekarskie.
5. Dokumentacja medyczna dotycząca Dziecka będzie stale zdeponowana w miejscu jego zamieszkania, a wydanie jej Ojcu następować będzie bezzwłocznie, w każdym uzasadnionym przypadku. Ojciec będzie zobowiązany do zwrotu Matce dokumentacji medycznej Dziecka w ciągu 3 dni po ustaniu potrzeby jej posiadania przez Ojca.
IV. Decyzje w sprawach Dziecka
1. Bieżące decyzje w sprawach Dziecka będą podejmowane przez Rodzica sprawującego w danym czasie pieczę nad Dzieckiem.
2. Wszelkie decyzje dotyczące spraw związanych z edukacją Dziecka, w tym wybór
i zmiana placówek oświatowych do których uczęszczać będzie Dziecko oraz udział Dziecka w zajęciach dodatkowych będą podejmować wspólnie Rodzice.
V. Dostęp do ważnych informacji dotyczących Dziecka
1. Rodzice w równym stopniu mają dostęp do dokumentacji dotyczącej edukacji, opieki medycznej, sytuacji prawnej i innych ważnych aspektów życia Dziecka.
2. Rodzice zobowiązani są do niezwłocznego informowania się nawzajem o każdej zmianie dotyczącej edukacji, opieki medycznej, sytuacji prawnej i innych ważnych aspektów życia Dziecka.
VI. Zmiana miejsca pobytu Dziecka
1. Rodzice są zobowiązani informować się nawzajem o każdorazowej zmianie miejsca pobytu Dziecka dłuższego niż okres powyżej tygodnia, innej niż niedyspozycja zdrowotna Dziecka.
2. Rodzic zmieniający miejsce zamieszkania powodujące zmianę ustaleń dotyczących opieki i kontaktów z Dzieckiem zobowiązany jest powiadomić o tym fakcie drugiego Rodzica.
VII. Ogólne zasady wychowywania Dziecka
1. Rodzice zobowiązują się do wychowywania Dziecka w wierze katolickiej, przygotowania Dziecka do przyjęcia sakramentów takich jak: pierwsza komunia święta, bierzmowanie oraz umożliwienie uczestnictwa Dziecka w Mszy Świętej w niedziele i ważne Święta Kościelne.
2. Rodzice zobowiązują się chronić więzy uczuciowe Dziecka z najbliższymi członkami rodziny zarówno Matki jak i Ojca.
VII. Partycypowanie w kosztach utrzymania Dziecka
1. Koszty podstawowego leczenia i opieki medycznej Dziecka ponosić będą oboje Rodzice.
2. Inne koszty związane z dodatkową edukacją Dziecka ponosić będą oboje Rodzice.
Podstawa prawna:
Art. 58 KRO
Jeżeli potrzebują Państwo pomocy prawnej doświadczonego adwokata rozwodowego to zapraszamy do kontaktu z naszą kancelarią w Krakowie - adw. Michał Słomka - tel. 784 425 405 lub [email protected], adw. Edyta Kwiecień - tel. 789 235 660 lub [email protected]
